|
|
LT EN DE PL 
Pielgrzymki w chrześcijaństwieTradycja pielgrzymek na LitwieJan Paweł II i Litwa



Bądź pozdrowiona Maryjo, Matko Pięknej Miłości!
Vytauto Kandroto fotografija
JP2PK
 ››› 
Piligrimų kelias
 ››› 
Pažaislis
 ››› 
Istorija

Historia

Świątynię niedaleko Kowna wzniósł dla kamedułów kanclerz wielki litewski Krzysztof Zygmunt Pac (1621–1684). Zgodnie z umową między fundatorem a zakonnikami wybrano otoczone lasem wzniesienie w pobliżu Kowna, nad zakolem Niemna – Pożajście. Klasztor nazwano po łacinie Monte Pacis, sprytnie łącząc w tej nazwie dwa znaczenia: Góra Pokoju – miejsce spokojnego życia mnichów i Góra Paców – ku upamiętnieniu fundatora Paca.

Budowę murowanego kościoła i klasztoru rozpoczęto w 1667 r. Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny szybko został zakończony i konsekrowany w 1674 r. Tylko wieże jego fasady dokończono później, bo w roku 1681. Budowa klasztoru i pozostałych elementów zespołu oraz wykończenie ich wystroju trwały dłużej. Z jego powstawaniem wiążą się nazwiska kilku włoskich architektów. Najdłużej pracował przy nim Pietro Puttini (1633–1699), którego obecność w Pożajściu wzmiankowana jest w latach 1673–1691. To on przygotował dużą część projektu wystroju wewnętrznego i nadzorował prace budowlane. W budowie w Pożajściu wzięli udział jeszcze dwaj Włosi: architekt królewski Isidoro Affaitatti (1622 - ok. 1686) i inżynier, pułkownik Giovanni Batista Frediani (zmarł po 1693 r.).

W roku 1673, kiedy budowa miała się już ku końcowi, zaczęto dekorowanie wnętrze kościoła. Świątynia oraz niektóre pomieszczenia klasztoru i forestarium zdobione były rzeźbami ze stiuku, a później malowidłami. Prace wykończeniowe z wykorzystaniem marmuru w kościele trwały niemal 20 lat. Dekoracje stiukowe wykonał artysta włoski Giovanni Batista Merli w latach 1674–1676, a freski namalował florentczyk Michelangelo Palloni (1637–1712) między 1678 a 1685 r.

15 października 1712 r. kościołowi klasztornemu w Pożajściu nadano tytuł Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, choć prace budowlane przy klasztorze nie były jeszcze zakończone. Dopiero pod koniec I poł. XVIII w. powstały ostatnie domki dla kamedulskich eremitów, zaś w II poł. XVIII w. zakończono budowę dzwonnicy, która wieńczyła i podkreślała pionową oś kompleksu klasztornego. W latach 1791–1792 dostawiono do wschodniej fasady kościoła klasycystyczną przybudówkę według projektu Pietro Rossiego (1761–1831), która miała wzmocnić ściany kościoła.

W 1812 r. klasztor uległ grabieży: żołnierze napoleońscy zrabowali część naczyń liturgicznych i sześć z dwunastu statuetek z kości słoniowej, zdobiących ołtarz główny. W 1831 r. władze carskie zamknęły klasztor, oskarżając zakonników o pomoc powstańcom. W następnym roku cały kompleks przekazano prawosławnym. Kościół zamieniono w cerkiew: usunięto ołtarze, przedstawione na freskach kopuły białe habity zakonników przemalowano na czarno, zmieniono freski w nawie głównej między sklepieniami a kilka kompozycji zupełnie zamalowano. W 1877 r. zburzono większość domków zakonników, zachowując tylko trzy, które stoją do dziś.

W 1915 r. zespół klasztorny w barbarzyński sposób zdewastowali stacjonujący tu żołnierze niemieccy. Na potrzeby wojska zerwano miedzianą blachę z dachu kościoła i klasztoru.

W 1920 r. budynki klasztorne przekazano przybyłym z Chicago na Litwę siostrom ze Zgromadzenia św. Kazimierza. Zakonnice przejęły kompleks zdewastowany przez prawosławnych (część cenniejszego wyposażenia została wywieziona) i ograbiony przez niemieckich żołnierzy. Rozpoczął się długie lata trwający remont.

W roku 1948 władze sowieckie usunęły zakonnice z Pożajścia, a klasztor zamknęły. Kilkakrotnie zmieniano przeznaczenie budynków: było tu archiwum państwowe, schronisko turystyczne, szpital psychiatryczno-neurologiczny. W latach 1967-1992 zespół klasztorny stał się filią Muzeum Sztuki im. Čiurlionisa. W tym czasie dokonano restauracji wnętrza i zewnętrza budynków. Krajobraz wokół Pożajścia znacznie się zmienił w wyniku powstania hydroelektrowni w Kownie. Uruchomiona w lipcu 1959 r. tama na Niemnie spowodowała zalanie zakola rzeki i utworzenie zalewu kowieńskiego. Pod wodą znalazł się stary cmentarz kamedulski oraz pozostałości kościoła św. Anny u podnóża wzniesienia. Wzgórze w Pożajściu, wcześniej widoczne z daleka, teraz stało się pagórkiem na brzegu zalewu.

15 czerwca 1992 r. klasztor w Pożajściu zwrócono siostrom ze Zgromadzenia św. Kazimierza. Dzięki nim Pożajście stało się nie tylko domem zakonnym, ale i centrum życia duchowego. Tu organizowane są rekolekcje dla grup o różnym profilu. Jest to centrum otwarte na życie kulturalne miasta: zwiedzający mogą zapoznać się z bogactwem artystycznym tego miejsca, mają tu miejsce spotkania z ludźmi kultury, wieczory poezji i inne imprezy o charakterze kulturalnym. Od 1996 r. każdego lata odbywa się tu międzynarodowy festiwal muzyczny nabierający coraz większej popularności.

aukštyn