Historia
Świątynię niedaleko Kowna wzniósł dla kamedułów kanclerz wielki litewski Krzysztof Zygmunt Pac (1621–1684). Zgodnie z umową między fundatorem a zakonnikami wybrano otoczone lasem wzniesienie w pobliżu Kowna, nad zakolem Niemna – Pożajście. Klasztor nazwano po łacinie Monte Pacis, sprytnie łącząc w tej nazwie dwa znaczenia: Góra Pokoju – miejsce spokojnego życia mnichów i Góra Paców – ku upamiętnieniu fundatora Paca.
Budowę murowanego kościoła i klasztoru rozpoczęto w 1667 r. Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny szybko został zakończony i konsekrowany w 1674 r. Tylko wieże jego fasady dokończono później, bo w roku 1681. Budowa klasztoru i pozostałych elementów zespołu oraz wykończenie ich wystroju trwały dłużej. Z jego powstawaniem wiążą się nazwiska kilku włoskich architektów. Najdłużej pracował przy nim Pietro Puttini (1633–1699), którego obecność w Pożajściu wzmiankowana jest w latach 1673–1691. To on przygotował dużą część projektu wystroju wewnętrznego i nadzorował prace budowlane. W budowie w Pożajściu wzięli udział jeszcze dwaj Włosi: architekt królewski Isidoro Affaitatti (1622 - ok. 1686) i inżynier, pułkownik Giovanni Batista Frediani (zmarł po 1693 r.).
W roku 1673, kiedy budowa miała się już ku końcowi, zaczęto dekorowanie wnętrze kościoła. Świątynia oraz niektóre pomieszczenia klasztoru i forestarium zdobione były rzeźbami ze stiuku, a później malowidłami. Prace wykończeniowe z wykorzystaniem marmuru w kościele trwały niemal 20 lat. Dekoracje stiukowe wykonał artysta włoski Giovanni Batista Merli w latach 1674–1676, a freski namalował florentczyk Michelangelo Palloni (1637–1712) między 1678 a 1685 r.
15 października 1712 r. kościołowi klasztornemu w Pożajściu nadano tytuł Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, choć prace budowlane przy klasztorze nie były jeszcze zakończone. Dopiero pod koniec I poł. XVIII w. powstały ostatnie domki dla kamedulskich eremitów, zaś w II poł. XVIII w. zakończono budowę dzwonnicy, która wieńczyła i podkreślała pionową oś kompleksu klasztornego. W latach 1791–1792 dostawiono do wschodniej fasady kościoła klasycystyczną przybudówkę według projektu Pietro Rossiego (1761–1831), która miała wzmocnić ściany kościoła.
W 1812 r. klasztor uległ grabieży: żołnierze napoleońscy zrabowali część naczyń liturgicznych i sześć z dwunastu statuetek z kości słoniowej, zdobiących ołtarz główny. W 1831 r. władze carskie zamknęły klasztor, oskarżając zakonników o pomoc powstańcom. W następnym roku cały kompleks przekazano prawosławnym. Kościół zamieniono w cerkiew: usunięto ołtarze, przedstawione na freskach kopuły białe habity zakonników przemalowano na czarno, zmieniono freski w nawie głównej między sklepieniami a kilka kompozycji zupełnie zamalowano. W 1877 r. zburzono większość domków zakonników, zachowując tylko trzy, które stoją do dziś.
W 1915 r. zespół klasztorny w barbarzyński sposób zdewastowali stacjonujący tu żołnierze niemieccy. Na potrzeby wojska zerwano miedzianą blachę z dachu kościoła i klasztoru.
W 1920 r. budynki klasztorne przekazano przybyłym z Chicago na Litwę siostrom ze Zgromadzenia św. Kazimierza. Zakonnice przejęły kompleks zdewastowany przez prawosławnych (część cenniejszego wyposażenia została wywieziona) i ograbiony przez niemieckich żołnierzy. Rozpoczął się długie lata trwający remont.
W roku 1948 władze sowieckie usunęły zakonnice z Pożajścia, a klasztor zamknęły. Kilkakrotnie zmieniano przeznaczenie budynków: było tu archiwum państwowe, schronisko turystyczne, szpital psychiatryczno-neurologiczny. W latach 1967-1992 zespół klasztorny stał się filią Muzeum Sztuki im. Čiurlionisa. W tym czasie dokonano restauracji wnętrza i zewnętrza budynków. Krajobraz wokół Pożajścia znacznie się zmienił w wyniku powstania hydroelektrowni w Kownie. Uruchomiona w lipcu 1959 r. tama na Niemnie spowodowała zalanie zakola rzeki i utworzenie zalewu kowieńskiego. Pod wodą znalazł się stary cmentarz kamedulski oraz pozostałości kościoła św. Anny u podnóża wzniesienia. Wzgórze w Pożajściu, wcześniej widoczne z daleka, teraz stało się pagórkiem na brzegu zalewu.
15 czerwca 1992 r. klasztor w Pożajściu zwrócono siostrom ze Zgromadzenia św. Kazimierza. Dzięki nim Pożajście stało się nie tylko domem zakonnym, ale i centrum życia duchowego. Tu organizowane są rekolekcje dla grup o różnym profilu. Jest to centrum otwarte na życie kulturalne miasta: zwiedzający mogą zapoznać się z bogactwem artystycznym tego miejsca, mają tu miejsce spotkania z ludźmi kultury, wieczory poezji i inne imprezy o charakterze kulturalnym. Od 1996 r. każdego lata odbywa się tu międzynarodowy festiwal muzyczny nabierający coraz większej popularności.
